เสริมจมูกแล้วอักเสบเป็นๆหายๆ ทำอย่างไรดี

เสริมจมูกจนเข้าที่ดีแล้ว หลายเดือน หลายปี อยู่ๆก็มีอาการปวด บวม แดง เป็นเพราะอะไรและควรทำอย่างไร ?

สวัสดีครับ หมอโฮป นพ.อธิคม ถนัดพจนามาตย์ ศัลยแพทย์ตกแต่ง กับ Channel Doctor Hope Plastic Surgery กับความรู้และความจริงในเรื่องศัลยกรรมตกแต่งครับ

ปัญหาการอักเสบติดเชื้อหลังจากเสริมจมูก

อีกหนึ่งปัญหาของการเสริมจมูกด้วยวัสดุสังเคราะห์ เช่น ซิลิโคน หรือ กอร์เท็กซ์ คือการอักเสบติดเชื้อหลังจากเสริมจมูกไปนานแล้ว แม้ว่าจะพบปัญหานี้ได้ไม่เยอะแต่ก็พบได้ครับ

หลายๆคนคิดว่าปัญหาการอักเสบติดเชื้อต้องเกิดหลังการเสริมจมูกในช่วงแรก ๆ แต่ในความเป็นจริงแล้วอาจพบปัญหาการอักเสบติดเชื้อหลังการเสริมจมูกเป็นเวลาหลายเดือนหรือหลายปีก็ได้ครับ

อาการที่เป็นอาจจะมีอาการ ปวด บวม แดง ร้อน บริเวณจมูก อาจจะมีหนองไหลออกมาก็ได้ แล้วอะไรคือสาเหตุ

สาเหตุของการอักเสบหลังจากเสริมจมูกด้วยวัสดุสังเคราะห์

ก่อนอื่นต้องเข้าใจก่อนว่าเมื่อเราใส่วัสดุสังเคราะห์เข้าไปในร่างกาย ร่างกายจะสร้างผนังมาหุ้มล้อมรอบวัสดุนั้นเพื่อกั้นเนื้อเยื่อตัวเองและวัสดุสังเคราะห์ออกจากกัน เรียกว่าแคปซูล

มีงานวิจัยเกี่ยวกับเรื่องการเกิดการอักเสบหลังการเสริมจมูกด้วยวัสดุสังเคราะห์ ทั้งซิลิโคนและ กอร์เท็กซ์ โดยนำส่วนของแคปซูลในคนที่มาแก้จมูกไปตรวจดู พบว่าคนที่มาด้วยอาการอักเสบหลังเสริมจมูกด้วยวัสดุสังเคราะห์จะมีลักษณะของแคปซูลที่แตกต่างจากคนที่ไม่มีอาการอักเสบ

โดยจะมีเซลล์เม็ดเลือดขาวมาอยู่บริเวณรอบแคปซูล มีการสร้างหลอดเลือดเล็กๆบริเวณรอบแคปซูล มีการเรียงตัวของคอลลาเจนที่ไม่เป็นระเบียบทำให้เป็นพังผืดหนา และเซลล์ที่ผนังของแคปซูลมีรูปร่างที่ผิดปกติไป เมื่อนำไปเพาะเชื้อพบว่าบางส่วนมีเชื้อแบคทีเรียอยู่

1 ใน 3 ของคนที่มีอาการอักเสบมีประวัติเคยถูกกระทบกระแทกที่จมูก

และเป็นที่น่าสนใจว่าประมาณ 1 ใน 3 ของคนที่มีอาการอักเสบมีประวัติเคยถูกกระทบกระแทกที่จมูกมาก่อน งานวิจัยนี้จึงได้สันนิษฐานว่าการอักเสบอาจมีสาเหตุมาจากการแตกของแคปซูล ดังนั้นใครที่เสริมจมูกด้วยวัสดุสังเคราะห์ควรต้องระวังการกระทบกระแทก และอย่าไปบิด ไปโยกจมูกมากนะครับ

ถ้าเกิดการอักเสบควรทำอย่างไร ?

โดยทั่วไปถ้ามีอาการอักเสบเพียงเล็กน้อยจะรักษากันด้วยการให้ยาปฏิชีวนะ แต่จากประสบการณ์ของผมพบว่าการให้ยาปฏิชีวนะสามารถรักษาให้หายอักเสบได้เพียงชั่วคราวเท่านั้น คือหลังได้ยาอาการจะดีขึ้นจนยุบบวมและหายเป็นปกติ แต่สุดท้ายแล้วก็จะกลับมามีอาการแบบเดิมอีกครับ ดังนั้นแนวทางการรักษาที่ผมทำมี 3 แนวทาง ที่ไม่ใช่เพียงแค่การให้ยาปฏิชีวนะเพียงอย่างเดียว 3 แนวทางนั้นคือ

1. ในคนที่มีอาการอักเสบแต่ไม่เป็นหนอง และไม่มีปัญหาเรื่องเนื้อบางหรือใกล้ทะลุ จะให้ยาปฏิชีวนะจนอาการอักเสบหายและผ่าตัดแก้ไขจมูกโดยใช้เนื้อเยื่อของคนไข้เองทั้งหมด ไม่ใช้วัสดุสังเคราะห์เลย
2. ในคนที่มีการอักเสบและเป็นหนอง จะถอดวัสดุสังเคราะห์ ไม่ว่าจะเป็นซิลิโคนหรือกอร์เท็กซ์ ออกทันที ทำการล้างโพรงด้านใน และใส่เนื้อเยื่อของตัวคนไข้เองเอาไว้ เช่น เนื้อก้นกบ หรือเนื้อเยื่อหลังหู เพื่อป้องกันการยุบตัวและผิดรูปของจมูก เมื่ออาการทุกอย่างดีขึ้นแล้วจึงค่อยมาผ่าตัดแก้ไขจมูกโดยใช้เนื้อเยื่อของคนไข้เองทั้งหมด
3. ในคนที่มีอาการอักเสบแต่ไม่เป็นหนอง แต่มีปัญหาเรื่องเนื้อบางหรือใกล้ทะลุ จะถอดวัสดุสังเคราะห์ออกทันที และใส่เนื้อเยื่อของตัวคนไข้เองไว้เผื่อกันการยุบตัวและผิดรูป เมื่ออาการดีขึ้นแล้วจึงค่อยมาผ่าตัดแก้ไขจมูกโดยใช้เนื้อเยื่อของคนไข้เองทั้งหมด

ซึ่งจาก 3 แนวทางที่กล่าวมา ขั้นตอนสุดท้ายที่ทำเหมือนกันก็คือการเสริมจมูกโดยใช้เนื้อเยื่อของคนไข้เองทั้งหมดโดยไม่ใช้วัสดุสังเคราะห์ใดๆเลย เพื่อหลีกเลี่ยงปัญหาการอักเสบเป็น ๆ หาย ๆ ในอนาคต
การใช้วัสดุสังเคราะห์ในการทำศัลยกรรมมีข้อดีคือไม่ต้องมีแผลผ่าตัดเพื่อเอาเนื้อเยื่อส่วนอื่นมาใช้ แต่ก็อาจเกิดปัญหาบางอย่างตามมาในอนาคตได้ครับ

ถ้ามีปัญหาเรื่องของการทำศัลยกรรมทุก ๆเรื่อง สนใจอยากทำศัลยกรรม อยากได้คำปรึกษา ส่งรูปมาให้ผมช่วยประเมินใน line official ที่ @dr.hope ได้นะครับ

ดูคลิป เสริมจมูกแล้วอักเสบเป็นๆหายๆ ทำอย่างไรดี ?

แหล่งอ้างอิง

Moon KC, Lee KI, Lee JS, Kim AR, Dhong ES, Kim DW, Han SK. Late-Onset Inflammation in Asian Rhinoplasty Using Alloplastic Implants. Aesthetic Plast Surg. 2021 Apr;45(2):670-678.