จริงหรือที่แผลผ่าตัดห้ามโดนน้ำ

หลังทำศัลยกรรมแผลห้ามโดนน้ำ ไม่อย่างนั้นแผลจะติดเชื้อ จริงหรือเปล่าครับ?

สวัสดีครับ หมอโฮป นพ.อธิคม ถนัดพจนามาตย์ ศัลยแพทย์ตกแต่ง กับ Channel Doctor Hope Plastic Surgery กับความรู้และความจริงในเรื่องศัลยกรรมตกแต่งครับ คำแนะนำในการดูแลแผลผ่าตัด เรื่องของการโดนน้ำที่เราได้ยินกันมานั้นจริงหรือเปล่า มาหาคำตอบกันครับ

สิ่งที่เราได้ยินเสมอมาเรื่องแผลผ่าตัดห้ามโดนน้ำ จนกลายเป็นความเชื่อกันไปแล้วนะครับว่าการโดนน้ำเป็นสิ่งที่ไม่ดี แล้วเรื่องนี้มีเหตุผลสนับสนุนหรือเปล่า หรือเป็นแค่ความเชื่อ หลายๆคนไม่กล้าโดนน้ำจนไม่อาบน้ำ แล้วยิ่งอากาศร้อนๆอย่างประเทศไทยเรา มันก็ยิ่งอึดอัด ไม่สดชื่น

ผมได้ลองหาข้อมูลจากแหล่งต่างๆในอินเตอร์เน็ต ทั้งจาก web board, website ต่างๆ พบว่าสิ่งที่คนส่วนใหญ่เชื่อกันก็คือ ถ้าแผลผ่าตัดโดนน้ำ แผลจะติดเชื้อ ตัวผมเองก็เคยประสบอุบัติเหตุมีแผลและต้องโดนเย็บมาหลายครั้ง คุณคิดว่าแผลผ่าตัดของผมโดนน้ำไหมครับ เดี๋ยวรออ่านคำตอบตอนท้ายครับ

เรื่องแผลผ่าตัดโดนน้ำสร้างความสงสัยให้ผมมานานตั้งแต่ผมจบแพทย์ใหม่ๆ เมื่อ 10 กว่าปีก่อน ตัวผมเองคิดว่าการไม่โดนน้ำ ไม่อาบน้ำควรจะสกปรกมากกว่าใช่ไหมครับ ยิ่งเจออากาศร้อนๆเหงื่อออก ยิ่งควรต้องอาบน้ำ ผมคิดว่าการโดนน้ำประปา การฟอกสบู่ น่าจะสะอาดมากกว่าไม่โดนน้ำเลย

ลองคิดดูนะครับ ในปัจจุบันมีการแพร่ระบาดของเชื้อโควิด นอกจากการรณรงค์เรื่องใส่หน้ากากแล้ว อีกเรื่องที่รณรงค์กันคือการล้างมือ นอกเหนือจากการล้างด้วยเจลแอลกอฮอล์ อีกวิธีก็คือการล้างมือ ฟอกสบู่ด้วยน้ำประปา ใช่ไหมครับ ถ้าการล้างมือมันช่วยลดเชื้อโรค แล้วแผลผ่าตัดโดนน้ำมันจะติดเชื้อได้อย่างไรครับ

งานวิจัยแผลผ่าตัดโดนน้ำ

ผมได้ค้นข้อมูลงานวิจัย เกี่ยวกับการให้แผลผ่าตัดโดนน้ำ ซึ่งพบว่ามีงานวิจัย หลายๆงานในช่วง 5-6 ปีที่ผ่านมา ศึกษาเปรียบเทียบการให้คนไข้อาบน้ำหลังผ่าตัด โดยบางคนให้อาบน้ำภายใน 12-24 ชั่วโมงหลังผ่าตัด บางคนให้อาบน้ำในช่วงเวลาเกิน 48 ชั่วโมงหลังผ่าตัด ซึ่งในงานวิจัยเหล่านี้ทำในตำแหน่งแผลผ่าตัดที่ต่างกัน ในประเทศที่ต่างกัน แต่ผลของงานวิจัยทั้งหมดพบว่า อัตราการเกิดแผลผ่าตัดติดเชื้อไม่ได้แตกต่างกันเลย ซึ่งแปลว่าหลังผ่าตัด 12 ชั่วโมง แผลผ่าตัดจะโดนน้ำเมื่อไร ก็ไม่ได้มีผลทำให้แผลผ่าตัดอักเสบติดเชื้อครับ แต่ว่าน้ำที่โดนแผลต้องสะอาดนะครับ

แล้วผมแนะนำคนไข้อย่างไรเรื่องการให้แผลโดนน้ำ ผมแนะนำแบบนี้ครับ ถ้าไม่มีอะไรขัดขวางการอาบน้ำ 1 วัน หลังผ่าตัดโดนน้ำได้เลยครับ

เพื่อให้เห็นภาพ ขอยกตัวอย่างนะครับ

• คนไข้ผมที่มาจี้กระ จี้ติ่งเนื้อตามใบหน้า ตามคอ เนื่องจากไม่มีผ้าปิดแผลอะไรหลังทำ กลับบ้านไปผมให้อาบน้ำได้เลยครับ
• คนไข้ที่ทำตาสองชั้นอย่างเดียว จะมีวัสดุปิดแผลเพื่อช่วยซับเลือด 1 วัน หลังถอดวัสดุปิดแผลออก ผมให้ล้างหน้าได้เลยครับ
• คนไข้ที่เสริมจมูกแบบ open แล้วต้องใส่เฝือก เฝือกจะเป็นตัวขัดขวางการโดนน้ำครับ คือกรณีนี้ผมไม่อยากให้เฝือกโดนน้ำ ไม่ใช่ไม่อยากให้แผลผ่าตัดโดนน้ำนะครับ ก็เลยไม่ได้ให้ล้างหน้า แต่ให้เช็ดหน้าเอาครับ
• หรือคนไข้ที่กระดูกมือหักมีการผ่าตัดและใส่เฝือกเอาไว้ กรณีนี้ผมไม่อยากให้เฝือกโดนน้ำครับ เลยไม่สามารถล้างมือได้ แต่ไม่ใช่ไม่อยากให้แผลผ่าตัดโดนน้ำนะครับ

พูดถึงเรื่องกระดูกมือหัก หลายคนคงสงสัยว่าผมเป็นหมอศัลยกรรมตกแต่งมีผ่าตัดมือด้วยหรือ มีครับและผ่าตัดมากด้วย ยังมีงานด้านอื่นๆของหมอศัลยกรรมตกแต่งที่มากกว่าการทำศัลยกรรมความงามนะครับ ซึ่งคนส่วนใหญ่ไม่ค่อยรู้ ถ้าอยากรู้เขียน comment มานะครับ ถ้ามีคนอยากรู้มากๆ ผมจะเล่าให้ฟังในตอนต่อไปครับ

ส่วนคำตอบว่าแผลผ่าตัดของผมโดนน้ำไหม มีทั้ง 2 อย่าง ครับ ผมเคยถูกเย็บที่หนังศีรษะครับ วันถัดมาผมสระผมเลยครับ แผลไม่มีปัญหาอะไรครับ มีอีกครั้งผมมีอุบัติเหตุที่มือ ผมใส่เฝือกหลังผ่าตัดครับ แผลก็เลยไม่โดนน้ำครับ และแผลก็ไม่มีปัญหาอะไรเหมือนกันครับ

ตอนนี้คุณตอบได้หรือยังครับ ว่าจริงหรือไม่ที่แผลผ่าตัดห้ามโดนน้ำ ครับ

ถ้ามีปัญหาเรื่องของการทำศัลยกรรม สนใจอยากทำศัลยกรรม อยากได้คำปรึกษา ส่งรูปมาให้ผมช่วยประเมินใน line official ที่ @dr.hope ได้นะครับ

รับชมคลิปเต็ม จริงหรือไม่ ที่แผลผ่าตัดห้ามโดนน้ำ?